Om de plooien glad te strijken zijn D66-voorman Alexander Pechtold en de leider van de ChristenUnie, Gert-Jan Segers, woensdagavond samen gaan eten in een Indonesisch restaurant in Den Haag. Volgens allebei was het dinertje een succes. ,,Een voedzame maaltijd, smaakt naar meer,” zei Pechtold na afloop. Segers sprak van ,,een goede basis”. ,,Het is aan de informateur om nu de volgende stap te zetten,” voegde hij er aan toe.

Volgens Segers is er over veel onderwerpen gesproken; ,,politiek en niet-politiek”. Hij wilde geen details kwijt. De maaltijd was vooral bedoeld om de lucht te klaren tussen D66 en ChristenUnie. ,,Formeren is dineren”, zei Pechtold bij binnenkomst in het restaurant met een verwijzing naar de talloze formatiewijsheden die aan het Binnenhof de ronde doen.

De partijvoormannen hebben bekeken hoe ze de onderlinge verschillen kunnen overbruggen, zodat ze samen met VVD en CDA een nieuw kabinet kunnen vormen. ,,Dat zullen we vanavond niet oplossen”, aldus Pechtold bij aanvang. ,,Het is altijd goed om elkaar weer eventjes in de ogen te kijken,” zei Segers bij binnenkomst. Hij werd vergezeld door Carola Schouten, die vermoedelijk zijn secondant wordt aan de onderhandelingstafel. Pechtold had zijn vaste mede-onderhandelaar Wouter Koolmees meegenomen.

Doorbraak

Er is deze woensdag een doorbraak bereikt in de al bijna honderd dagen durende pogingen om een nieuw kabinet te formeren. D66-leider Alexander Pechtold toonde zich bereid formeel te praten met de ChristenUnie en daarmee werd een belangrijke hobbel weggenomen.

Pechtold ging overstag nadat hem in een gesprek met informateur Herman Tjeenk Willink duidelijk was geworden dat de PvdA definitief nee heeft gezegd tegen deelname aan een coalitie. Het betekent dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie serieus gaan onderhandelen over een meerderheidskabinet.

,,Wat mij betreft is de informatie die ik nu heb gekregen voldoende om te gaan kijken hoe we met deze vier partijen een stabiel kabinet kunnen vormen'', aldus Pechtold. In een eerder stadium noemde hij onderhandelingen met de ChristenUnie nog ,,onwenselijk''.

Laatste optie

Maar nadat GroenLinks was afgehaakt en PvdA en SP ook niet beschikbaar waren, was de christelijke partij de laatste serieuze optie voor een meerderheidskabinet met daarin ook het 'motorblok' van D66, VVD, CDA. Die laatste twee partijen hadden al geen bezwaren tegen ChristenUnie.

Eerder op de dag had Gert-Jan Segers van de ChristenUnie een persoonlijk gesprek met Tjeenk Willink. Segers zei daarna dat zijn partij bereid is het gesprek aan te gaan ,,als Pechtold zegt dat hij dit een faire kans wil geven''. Die mededeling van Pechtold kwam enkele uren later.

De vorming van een nieuw kabinet is geen gelopen koers, hoewel Pechtold hier wel alles aan zegt te willen doen. ,,Als ik aan onderhandelingen begin wil ik er een succes van maken'', aldus de D66-leider. Maar tegelijkertijd constateert hij dat er ,,grote verschillen'' zijn. Dat is met name zo op het gebied van medisch ethische vraagstukken zoals hulp bij zelfdoding.

De ChristenUnie wil dit soort ,,hete hangijzers'' als eerste bespreken als de onderhandelingen beginnen.